reporter.gr - 16 hours ago

Μπορεί η Ευρώπη να αναβαθμιστεί στρατιωτικά και να αποτελέσει έναν ενεργό και υπολογίσιμο γεωπολιτικό παράγοντα; Πρόκειται για ένα κρίσιμο ερώτημα, το οποίο επεξεργάζονται ολοένα περισσότερο οι ηγεσίες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό τον φόβο της απειλής της «ρωσικής αρκούδας» και από τη στιγμή η συνδρομή του αμερικανικού παράγοντα δεν θεωρείται πλέον δεδομένη. Τα κονδύλια μεταφέρονται προς την αμυντική βιομηχανία, ωστόσο οι ευρωπαϊκές ηγεσίες φαίνεται να ξεχνούν μία κρίσιμη λεπτομέρεια: Καμία αναβάθμιση της αποτρεπτικής ικανότητας δεν θα αποδειχθεί αποτελεσματική αν δεν εξασφαλιστεί πρώτα η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.Μία ήπειρος μονίμως σε κρίση Και εξηγούμαστε: Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022 βρήκε την Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσιονομικά, οικονομικά και γενικότερα από άποψη συντονισμού απροετοίμαστη. Ακρίβεια, διογκωμένα δημόσια χρέη, οι συνέπειες της πανδημικής κρίσης και του σχεδόν διετούς εγκλεισμού δοκίμαζαν τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Ωστόσο, και πριν από την πανδημία, η κατάσταση δεν ήταν ιδανική. Προσφυγικό, Brexit, κλιματική κρίση είναι μόνο μερικές από τις κρίσεις που ταλάνιζαν και εξακολουθούν να δοκιμάζουν την ήπειρο. Παράλληλα, αρκετές οικονομίες – μεταξύ των οποίων και η ελληνική – παλεύουν ακόμη να συνέλθουν από την κρίση χρέους, που απείλησε ακόμη και με ολική κατάρρευση του ευρώ, κυρίως την περίοδο 2010 και 2013. Επιπλέον, το ζήτημα της αυξημένης ανισότητας, τόσο ανάμεσα στα κράτη-μέλη του μπλοκ όσο και εντός των κοινωνιών, παραμένει και βλάπτει τη συνοχή της Ένωσης, όπως αποδεικνύεται από τη σταθερή άνοδο ευρωσκεπτικιστικών και ακροδεξιών μορφωμάτων και την αυξανόμενη αποδοχή τους από τους πολίτες. Ταφόπλακα στις Ευρωατλαντικές σχέσεις από Τραμπ Πλέον, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μία τιτάνια πρόκληση στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας, όσο συνεχίζεται η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία. Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο άλλαξε δραματικά την κατάσταση, εις βάρος των ευρωπαϊκών συμφερόντων. Ο Ρεπουμπλικανός επιτίθεται στους άλλοτε εταίρους του με δασμούς, ενώ ο αμερικανικός παράγοντας επιθυμεί να αποστασιοποιηθεί από τα ευρωπαϊκά πράγματα. Πλέον βρισκόμαστε στο σημείο, όπου η αμερικανική συμπαράσταση δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη σε περίπτωση που νατοϊκό μέλος δεχθεί επίθεση. Παράλληλα, το κόστος της άμυνας και της ουκρανικής ανοικοδόμησης μετατίθεται στους Ευρωπαίους, οι οποίοι δέχθηκαν με ταπεινωτικό τρόπο την αύξηση των αμυντικών δαπανών για το ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ, ενώ και το εμπορικό deal που διαπραγματεύτηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θεωρείται από αρκετούς προβληματικό. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται πλέον να σταθεί μόνη της στα πόδια της, χωρίς την κάλυψη των ΗΠΑ, τόσο σε οικονομικό όσο και σε αμυντικό επίπεδο. Βυθισμένος στην εσωστρέφεια ο γαλλογερμανικός άξονας Μεταρρυθμίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνονταν πάντοτε υπό την αιγίδα του γαλλογερμανικού άξονα. Αμφότεροι, ωστόσο, αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα στο εσωτερικό τους, γεγονός που περιορίζει το πεδίο δράσης τους στο εξωτερικό. Το προβληματικό, όμως, είναι ότι οι προσεγγίσεις των Εμανουέλ Μακρόν και Φρίντριχ Μερτς βασίζονται σε οικονομικά μοντέλα που η πραγματικότητα τα έχει ξεπεράσει και δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τις ραγδαίες τεχνολογικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις. Ο Εμανουέλ Μακρόν αρνείται να φορολογήσει επαρκώς τον πλούτο, προτιμώντας να αλλάζει συνεχώς πρωθυπουργούς, ενώ ο Φρίντριχ Μερτς φαίνεται να αδυνατεί να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των κοινωνικά πιο ευάλωτων στρωμάτων. Μερτς και Μακρόν κατανοούν την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας, επιχειρούν ωστόσο να το πράξουν περιορίζοντας το κοινωνικό κράτος. Θα πρέπει, όμως, να αναρωτηθούν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες στο σύνολό τους: Πώς θα πειστούν οι Ευρωπαίοι πολίτες, σε περίπτωση κλιμάκωσης, να υπερασπιστούν την ήπειρο, αν δεν βλέπουν στα κράτη τους τον εγγυητή για τη διασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος; Προφανώς, τα δημοσιονομικά δεδομένα είναι συγκεκριμένα και πρέπει «να βγαίνουν τα νούμερα». Ως εκ τούτου, απαιτούνται νέοι μέθοδοι, όπως για παράδειγμα κοινός ευρωπαϊκός δανεισμός. Η έκθεση Ντράγκι έχει δείξει, εξάλλου, τον δρόμο, ωστόσο τα μέτρα που προτείνει δεν φαίνεται να τυγχάνουν ευρύτερης αποδοχής. Αρκετοί πάντως, και πέρα από τον Μάριο Ντράγκι, όπως ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου Γκι Φερχόφστατ, έχουν αναφερθεί πολλές φορές στην ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να εξελιχθεί σε μία μορφή των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης». Προφανώς απέχουμε πολύ από αυτό το σενάριο και πιθανότατα να μην πραγματοποιηθεί ποτέ. Ωστόσο, είναι γεγονός πως ο κοινός δανεισμός και η κοινή αποπληρωμή χρέους θα ενίσχυαν την αξιοπιστία της Ευρώπης στις διεθνείς αγορές, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο Τραμπ λειτουργεί απρόβλεπτα. Τι προτείνουν Μερτς και Σάντσεθ Έχουν, επίσης, προταθεί μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την εικόνα της Ευρώπης. Ένα από αυτά, μάλιστα, προέρχεται από τον συντηρητικό Μερτς: Η συγκρότηση ενός πανευρωπαϊκού χρηματιστηρίου, ώστε να μην εγκαταλείπουν οι καινοτόμες επιχειρήσεις την ήπειρο για χάρη της Wall Street . Ταυτόχρονα, ο Ισπανός πρωθυπουργός, ο σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ πρότεινε πρόσφατα στη Σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών την εισαγωγή ενός ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού. Πρόκειται για μία συζήτηση που παραμένει στάσιμη εδώ και χρόνια, αλλά θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να λειτουργήσει υπέρ της άμβλυνσης των ανισοτήτων. Την ίδια στιγμή, η πρόταση Μερτς θα μπορούσε να τονώσει την ευρωπαϊκή παραγωγή και τη στρατηγική αυτονομία, ώστε η ήπειρος να μην εξαρτάται μονομερώς από τις ΗΠΑ – ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας. Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αντί εθνοκεντρικών λογικών Επομένως, απαιτείται μία νέα προσέγγιση πραγματικού ευρωπαϊσμού, προσαρμοσμένου στην πραγματικότητα της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, με αποβολή των στείρων εθνοκεντρικών λογικών και της πολύπλοκης γραφειοκρατίας, αν η ήπειρος θέλει να επιβιώσει ανάμεσα στις συμπληγάδες πέτρες του Τραμπ και του Πούτιν. Δεν θα το καταφέρει, όμως, αν θέσει το δίλημμα «κοινωνικό κράτος ή άμυνα». Θα πρέπει να αναπτυχθούν πολιτικές που θα λαμβάνουν υπόψη και τα δύο πεδία και που θα τα εξισορροπούν. Διαφορετικά, το ρητό περί υπεράσπισης των δυτικών αξιών έναντι του πουτινικού αναθεωρητισμού ή του τραμπισμού δεν θα βρει καμία απήχηση στις κοινωνίες. Εν τέλει ο μεγαλύτερος αντίπαλος της Ευρώπης δεν είναι ούτε ο Τραμπ, ούτε ο Πούτιν αλλά ο «κακός» της εαυτός.#ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ_ΑΜΥΝΑ #Τραμπ #Πουτιν #Μερτς #Μακρόν #ΓΑΛΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ_ΑΞΟΝΑΣ #ΚΟΙΝΩΙΚΟ_ΚΡΑΤΟΣ #ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΗ_ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ #Ρωσία #ΗΠΑ #Ευρωπαϊκή_Ενωση #ΠΕΔΡΟ_ΣΑΝΤΣΕΘ

Latest News

Hashtags:   

Ανάμεσα

 | 

άμυνα

 | 

κοινωνική

 | 

δικαιοσύνη

 | 

μεγάλο

 | 

στοίχημα

 | 

Ευρώπης

 | 

Sources